پهنه‌بندی شـدت سیل‌خیزی در حوضه‌ی آبریز میشخاص بـه کمک تحلیل عاملی- خوشه‌ای

نویسندگان

چکیده مقاله:

چکیده سیل یکی از انواع بلایای طبیعی می­باشد که همه ساله خسارات زیان­باری را در سراسر جهان و از جمله ایران به وجود می­آورد. بنابراین، شناسایی این پدیده و پارامترهای موثر در وقوع سیل­خیزی در حوضه­های آبریز ضرورتی اجتناب­ناپذیر است. پژوهش حاضر در صدد ارائه روشی برای پهنه­بندی پتانسیل سیل­خیزی در حوضه­ی آبریز میشخاص در ایلام می­باشد. در این تحقیق حوضه­ی آبریز میشخاص در استان ایلام به 12 زیرحوضه تقسیم و برای هر زیرحوضه 28 پارامتر ژئومتری، اقلیمی، نفوذپذیری و فیزیوگرافی مانند؛ مساحت، محیط، طول و شیب آبراهه­ی اصلی، طول و شیب حوضه، زمان تمرکز، ضریب شکل و متغیر بارش، تاج پوشش گیاهی ،CN و دبی با استفاده از نرم­افزار ArcGIS محاسبه شد. برای تعیین شدت سیل­خیزی زیرحوضه­ها از روش آماری تحلیل عاملی- خوشه­ای استفاده و داده­های 28 متغیر زیرحوضه­ها توسط نرم­افزار SPSS پردازش و در قالب 5 عامل اصلی (شکل، آبراهه، شیب، زهکشی و رواناب) خلاصه شد. نتایج این پژوهش نشان داد که عامل شکل با مقدار ویژه 64/7 مهم­ترین عامل در سیل­خیزی حوضه­ی مورد مطالعه است، عوامل آبراهه، شیب، زهکشی و رواناب بـه ترتیب با مـقدار ویژه 65/4، 56/2،75/1 و 61/1 در رتبه­های بعدی قرار دارند. در ادامه، حوضه­ی مورد مطالعه بر اساس امتیاز عاملی به 3 طبقه­ی سیل­خیزی زیاد، متوسط و کم تقسیم و نقشه­ی پهنه­بندی شدت سیل­خیزی زیرحوضه­ها ترسیم شد. زیرحوضه­های (9،8،5،3) در عامل شکل، زیرحوضه­های (1،6،11) در عامل شیب، زیرحوضه­های (2، 7) در عامل زهکشی و در عامل رواناب نیز زیرحوضه­های (4،10،12) دارای شدت سیل­خیزی زیادی هستند. زیرحوضه­ها از نظر مشابهت پتانسیل سیل­خیزی، فرسایش، پوشش گیاهی و تأثیرات عملکرد انسانی نیز به 3 گروه با شدت سیل­خیزی زیاد، متوسط و کم تفکیک شده­اند.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تعیین پتانسیل سیلخیزی با استفاده از روش تاپسیس، مطالعه موردی استان مازندران، حوضه آبریز گلندرود

عوامل مختلفی مانند مورفومتری حوضه، بارش، نوع خاک و پوشش​گیاهی در پتانسیل سیل​خیزی حوضه آبریز نقش دارند. پارامترهای مورفومتری حوضه واکنش هیدرولوژیک ان را کنترل می کنند.  درک واکنش حوضه به بارش سنگین براساس شاخص های ژئومورفیک می تواند برای مطالعهی خطر سیل در حوضه های بدون ایستگاه اندازه گیری مهم باشد. منطقه مورد مطالعه حوضه آبریز گلندرود است که در البرز شمالی، استان مازندران و جنوب شهر رویان قرار...

متن کامل

انتخاب استراتژیک تأمین کنندگان به کمک تحلیل عاملی تصحیح شده با رویکرد تحلیل پوششی داده ها

در حال حاضر لزوم تخصّصی­تر کردن کسب و کارها بر حسب اقتضای بازار و نیز گرایش مشتریان به کالاها و خدمات سفارشی­شده، سازمان­ها را ناگزیر از یافتن هم­پیمان­های استراتژیک و تشکیل زنجیره­های تأمین متّحد نموده است. در این شرایط انتخاب تأمین­کنندگان همسو با اهداف بلندمدّت و استراتژی­های سازمان نه تنها باعث افزایش کارایی می­شود، بلکه با اثربخش کردن فعّالیت­ها، در بهره­ورتر شدن سازمان­ها نیز مؤثّر واقع خواهد ...

متن کامل

پهنه بندی پتانسیل سیل خیزی با استفاده از تلفیق مدل هیدرولوژیکی CN و AHP در محیط GIS مطالعه موردی: حوضه رودخانه بالخلو

در این پژوهش به برآورد ضریب رواناب، شناخت عوامل و عناصر موثر در سیلخیزی و پهنه بندی پتانسیل سیلخیزی حوضه آبریز بالخلوچای پرداخته شده است. برای برآورد مقدار رواناب از روش شماره منحنی ) CN (، استفاده شده است. برای این منظور ابتدا دادهها و اطلاعات مورد نیاز شامل آمار حداکثر بارش روزانه، نقشههای تراکم پوشش گیاهی، گروههای هیدرولوژیک خاک و کاربری تهیه و وارد سیستم اطلاعات جغرافیایی ) GIS ( گردید. با ...

متن کامل

ناحیه بندی استان لرستان با استفاده از تحلیل خوشهای

استفاده از روشهای آماری پیشرفته نظیر تحلیلهای آماری چند متغییره یکی از روشها برای تفکیک نواحی از هم میباشد. در مطالعه حاضر بر اساس روشهای تحلیل خوشهای سلسله مراتبی و مقایسه روشهای مختلف آن، دادههای سالانه و ماهانه 9 ایستگاه به مدت 01 سال ) 0739 تا 0711 ( از اداره کل هواشناسی استان لرستان اخذ و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته شده است. هدف از این مطالعه علاوه بر نشان دادن چگونگی انجام مراحل تحلیل خ...

متن کامل

روشی نوین برای پهنه بندی خطر سیلخیزی در بستر GIS (مطالعه موردی: حوضه های آبریز استان مازندران)

در حال حاضر روش‌های مختلفی برای اولویت‌بندی و تعیین پتانسیل سیل‌خیزی حوضه‌های آبریز وجود دارد که استفاده از دیدگاه توزیعی مبتنی بر GIS از اقبال بیشتری در بین محققین برخوردار می‌باشد. به همین منظور، در پژوهش حاضر از یک روش توزیعی نوین برای محاسبه وزن لایه‌های موثر در تعیین وضعیت سیل‌خیزی حوضه (که در آن اندرکنش بین فاکتورهای مورد استفاده نیز در نظر گرفته می-شود)، استفاده شده است. پس از محاسبه ضرا...

متن کامل

کاربرد مدل ترکیبی فرآیند تحلیل شبکه و منطق فازی در پهنهبندی حساسیت وقوع زمین لغزش (مطالعه موردی: حوضه آبریز چلی چای)

نقشه های حساسیت وقوع زمین لغزش یکی از مهمترین ابزارهای لازم برای برنامه ریزان و تصمیم گیران محیطی به ویژه در مناطق کوهستانی است. مدل فرآیند تحلیل شبکه(ANP) از جمله مدل‌های تهیه نقشه حساسیت زمین لغزش است. این مدل با حفظ قابلیت­ها و محاسن موجود در مدل AHP، معایب مربوط به آن را رفع کرده و به همین دلیل در سال­های اخیر استفاده از آن نسبت به AHP فزونی گرفته و جایگزین آن شده­است. در این پژوهش با استفا...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 3  شماره 12

صفحات  153- 177

تاریخ انتشار 2017-11-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023